Yine Büşra’dan önemli notlarla karşınızdayım… Ona ”1 yaşın bir bebek için ne ifade ettiğini” sordum. O da bana tek tek anlattı. Ben derim ki 1 yaşa dikkat etmek gerek. Çünkü tam bir hafızaya alma ve taklit etme dönemi:) Bana kalırsa 1 yaş için ektiklerimizi biçeceğimiz günlerin başlangıcı da denebilir…
Sohbet uzundu. O yüzden konuyu ana başlıklarla kısa kısa yayınlıyorum…
Keyifli okumalar…
Burcu: Büşra selam. Bu sefer konumuz 1 yaş:) İlk olarak da 1 yaşta bebeklere neler getiriyor diye başlayabiliriz…
Büşra: 1 yaş aslında çocukların kendilerini biraz daha fark ettikleri bir dönem oluyor. Yani kendi bedenlerini fark etmeye başladıkları, tam bireyliğe geçiş anlamında değil ama elim kolum ben anneden ayrışıyorum gibi bir kavramı fark ettikleri yaş diyebiliriz. Ayakta duruyor olması mesela onun ayrılıyor olmasının da bir işareti. O yüzden emmeye hala devam ediyorsa, orada anneyle birliktelik daha fazla söz konusu tabi ki. Ama bir yaş pek çok için bebek için bir noktada da oradan ayrışmak istediği şeylerde var. Tıpkı Eliz’de de aynı şeyleri yaşıyorsundur büyük ihtimalle. Bir şekilde özgürleşmeye çalıştığı alanları keşfetmeye çalışıyor, kendisiyle o dediğim gibi o bireylik kavramı içinde aslında hani ben yapabilirimci bir tavır söz konusu olabiliyor yani bu daha dediğim gibi 2. yaşlara doğru daha şiddetli bir istek haline gelebiliyor ama 1 yaştayken de ‘benim ayrı bir bedenim varmış’ ‘aa ayrı bir yatak odam varmış’ gibi şeylerin ufak ufak bilincine vardığı bir önemli bir dönem!
Burcu: Yani 1 yaş birey olmanın ilk adımı gibi bir şey…
Büşra: Neredeyse ilk adımı evet yani birinci basamağı denebilir. Onun dışında tabi bir sürü beceriyi de birlikte getiren şahane bir yaş. Çocuklarda doğduklarından itibaren zaten el hareketi, bir şeyi sıkma tutma hareketi var. Onunla birlikte bir yaş ile birlikte bir şeye tutunma, bir şeyle göz teması kurabilme, motor becerileri gibi bir çok yeni alanda gelişiyor. Bunlara ayakta kendini farklı hareketler yapabilmeye zorlayabilme gibi fiziksel hareketler ve kakası geldiği zaman bunu suratıyla belli edebilme gibi mimik hareketleri ve jestler de ekleniyor. Ayrıca 1 yaş zaten modelleme yaşı yani sünger gibi etrafta neler olup bitiyoru gözlemlediği dönem olarak biliniyor. Tabi bunu tamamen taklide döndürdüğünü söylememe gerek bile yok sanırım… İşte bu modelleme çok önemli çünkü anne babanın tavırları, birbirlerine ve çevreye davranışları, söylediklerinizi depolaması kısacası çevreye algısının en açık olduğu dönemlerden biri. Sizin yaptığınız her hareket onun için örnek teşkil edecek ve aynısını yapmaya çalışacaktır. Yani ilerki yaşlarında ‘bu kelimeyi nereden öğrendi bilmiyoruz’ sorunuzun yanıtı demekte fayda var! Belki de 1 yaşındayken duymuştu:) 1 yaş ile birlikte onun herşeyi çok çok daha iyi anladığını, bildiği ve aynısını yapmak istediğini önemsemenizde ve biraz dikkatli olmaya çalışmanızda fayda var…
Burcu: Bak bu çok tehlikeli işte… Ne ekersek onu biçicez yani?
Büşra: Aynen öyle… Çocuk bir şekilde bunları aslında modelliyor. Yani ne bileyim erkek çocukları babayı traş olur gibi modelliyor bunlar hep oyunlarla da gösteriyorlar mesela..
Burcu: Eliz onu rujda yaptı mesela, benim rujumu almış ve ağzına sürmüş. Makyaj yaparken çünkü yanıma oturtuyorum, ordan görmüş..
Büşra: Evet izliyor dolayısıyla kendi cinsiyle bağdaşık olarak bir şekilde anne ya da babayı kendine yakın hissedip aslında onu modellemeye başlıyor ki bence bu modelleme dönemi çok önemli bir dönem… Mesela diyelim ki çocuk bir şey istediği zaman çok inatçı davranıyor? İşte ben o zaman anne babaya ilk olarak ‘Günlük hayatınızda siz nasılsınız? Nelere nasıl tepki veririsiniz?’ diye soruyorum. Çünkü kişilik yapısında bir takım genetik altyapı söz konusu tabi ama diğer noktada da bu çevresel faktörlerle de gelişen bir durum var. Sonuçta her çocuk kendi ailesinin dibine düşüyor yani işin özünde anne babadan farklı bir yere gitmiyor çocuk.
Burcu: Biz bir nevi aynayız yani?
Büşra: Kesinlikle öyle! Çünkü her durumda kabul edilebilir olan şeyin o olduğunu düşünüyor çocuk, daha hayatında anne babadan başka bir dünyası yok ki… Onun tek sosyal hayatı sizsiniz ve dolayısıyla onda en doğrusunu annem babam yapar kavramıyla büyüyor. En basitinden ‘Onlar öfkeleniyorsa o zaman öfkelenmek doğru bir şeydir’ diye düşünüyor. 1 yaş aslında çok önemli çünkü artık dünyayla teması başlar! Gördüğü her nesneyi ağzına sokma yaşıdır mesela 1 yaş.. Biz koklarız, dokunuruz ve hissetmeye çalışırız yeni gördüğümüz bir şeyi. Ama onlar yumuşak mı, sert mi, tadı var mı diye anlamak için ağızlarına sokarlar…
Burcu: O zaman bir yaş ile daha bilinçli yapıyor yani her şeyi.. Daha farkında oluyor doğru mu?
Büşra: Yağmuru, şimşeği farklı farklı şeyleri algılayabiliyorlar. Anlamanın kavramsal kavramları gelişiyor aslında. Bunu şöyle düşünebiliriz. su diyince aklına deniz, havuz, küvet geliyor, doğa diyince kuşlar ağaçlar geliyor gibi kavramlar ve onların alt klasörleri şekilleniyor. Öğrendiği her şeyi bu alt klasörlere yerleştiriyor çocuk… Kolay değil bu kadar şeyi öğrenmek. O yüzden ona yardımcı olun ki bocalamasın…